Ο Βασίλης Τσαντήλας είναι πιανίστας, καθηγητής πιάνου και συνθέτης.
Σπούδασε πιάνο, ανώτερα θεωρητικά, σύνθεση στο Ωδείο Athenaeum και μουσική τεχνολογία και πληροφορική στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας. Έχει παρακολουθήσει πολυάριθμα σεμινάρια μουσικής ερμηνείας και μουσικής παιδαγωγικής. Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (ISME) και της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε).
Έχει συμμετάσχει σε συναυλίες και ηχογραφήσεις ως πιανίστας και έχει ασχοληθεί με τα σύγχρονα ρεύματα της κλασσικής μουσικής. Έργα του για πιάνο έχουν παρουσιαστεί σε συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η αγάπη του για την εκπαίδευση αντικατοπτρίζεται στην πολυετή εμπειρία του στη διδασκαλία πιάνου σε μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Συνεργάστηκε στην παραγωγή του ένθετου cd του βιβλίου 4+1 Μύθοι του Αισώπου λένε ΟΧΙ στο κάπνισμα της Δήμητρας Μπουσίου, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. Μελοποίησε το ποίημα του Κωστή Παλαμά Στον Δάσκαλο, για το 15ο Μαθητικό Συμπόσιο ASPNET UNESCO, που διοργάνωσαν τα Εκπαιδευτήρια Γείτονα, στις 26-27 Φεβρουαρίου 2015.
Το 2019 κυκλοφόρησε η σύνθεση του “Dust Cave“, βασισμένη στη νουβέλα Σκόνη στο πρόσωπο του Νίκου Ιατρού (εκδόσεις Ιωλκός). Ακολούθησε η σύνθεση για πιάνο “Solace” που ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας (Απρίλιος 2020). Τον Ιανουάριο του 2021 κυκλοφόρησε η νέα του σύνθεση “Butterfly’s Life”.
Σχετικές ιστοσελίδες:
https://bit.ly/YouTubeVasilisTsantilasTopic
https://bit.ly/YouTubeVasilisTsantilas
https://vasilistsantilas.bandcamp.com
https://bit.ly/SpotifyVasilisTsantilas
https://www.linkedin.com/in/tsantilass/
https://www.sheetmusicplus.com/publishers/vasilis-tsantilas-sheet-music/3017107
Η συζήτηση είναι διαθέσιμη εδώ:
Ακολουθεί το κείμενο της συζήτησης:
Γεια σου Βασίλη, καλώς ήρθες στις Κοσμολογίες! Θα ήθελες να μας πεις κάποια πράγματα για σένα; (καταγωγή, ιδιότητα, βασικοί άξονες του έργου σου)
Μεγάλωσα στο Κορωπί. Σε ένα περιβάλλον χωρίς ιδιαίτερη μουσική παράδοση.
Από μικρή ηλικία, έδειξα ενδιαφέρον για τη μουσική τραγουδώντας τα τραγούδια που άκουγα στο ραδιόφωνο και οι γονείς μου με ενθάρρυναν με την αγορά ενός πιάνου, που από την πρώτη στιγμή έγινε το αγαπημένο μου παιχνίδι.
Ακολούθησαν πολυετείς σπουδές στο πιάνο, στα θεωρητικά της μουσικής και στη σύνθεση.
Μετά το πέρας των σπουδών μου άρχισα να εργάζομαι ως καθηγητής πιάνου, να συμμετέχω ως πιανίστας σε διάφορες συναυλίες και να συνθέτω στον ελεύθερο χρόνο μου.
- Γιατί έγινες μουσικός;
Η αγάπη και η ανάγκη να εκφράζομαι μέσω του συνδυασμού των ήχων.
Η μουσική γλώσσα μου δίνει τη δυνατότητα να αναπαράγω εικόνες, συναισθήματα και καταστάσεις που βιώνω στον πραγματικό κόσμο όπως και να δημιουργώ άλλους φανταστικούς.
Με συγκροτεί ως άνθρωπο, με ξεκουράζει, με βοηθάει να διατηρώ την αισιοδοξία για τα όσα συμβαίνουν γύρω μου και εντός μου.
Μουσική και εκπαίδευση:
- Διδάσκεις μουσική. Πώς αντιλαμβάνεσαι τη διδασκαλία της μουσικής; Τι σημαίνει για σένα;
Είναι μια διαδικασία ενεργή, τόσο για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή, όσο και του δασκάλου. Η μουσική, όπως και η τέχνη στο σύνολο της, είναι το πεδίο που διαμορφώνεται η ψυχή.
- Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζεις στη διδασκαλία σου; Πριν και μετά τον ιό.
Πρωταρχικός μου είναι να κινήσω το ενδιαφέρον των παιδιών στο να παίζουν μουσική και να αντλούν ευχαρίστηση από αυτήν. Η τεχνική και οι θεωρητικές γνώσεις έπονται.
Όσον αφορά το διάστημα της πανδημίας στην αρχή ήταν δύσκολο για τα παιδιά, μέχρι να συνηθίσουν το νέο πλαίσιο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας. Ωστόσο προσαρμόστηκαν ανάλογα με την ηλικία τους. Το ότι ήταν εξοικειωμένα με τις νέες τεχνολογικές εφαρμογές βοήθησε αρκετά.
- Τα παιδιά πώς προσλαμβάνουν τη μουσική στο ελληνικό σχολείο; Θα ήθελες να αφηγηθείς κάποιο περιστατικό που σου συνέβη;
Τα παιδιά ανταποκρίνονται θετικά στη μουσική, ειδικά όταν υπάρχουν καλοσχεδιασμένα προγράμματα και στοχευμένες μουσικές δραστηριότητες, όπως χορωδίες, μουσικά σύνολα και επίσης όταν υπάρχουν ευκαιρίες για συμμετοχή σε εκδηλώσεις εντός και εκτός σχολείου.
- Υπάρχει μουσική παιδεία στην Ελλάδα;
Υπάρχει, αν και αντιλαμβάνομαι ότι είναι περιορισμένη.
Υπάρχουν σήμερα 42 Μουσικά Γυμνάσια-Λύκεια , όπου τα παιδιά διδάσκονται να παίζουν μουσική στα όργανα της αρεσκείας τους.
Επίσης υπάρχουν Δημοτικά Ωδεία τα οποία καλύπτουν κάποιες περιοχές. Όσα παιδιά δεν έχουν πρόσβαση στις παραπάνω δημόσιες δομές, αναγκαστικά απευθύνονται στη ιδιωτική μουσική εκπαίδευση και δυστυχώς δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα στο σύνολο των οικογενειών, ώστε να καλύψουν αυτή τους την επιθυμία.
- Για σένα τι καθιστά κάποιον καλό δάσκαλο;
Καλός δάσκαλος είναι αυτός που ακολουθεί τις δυνατότητες του παιδιού και δεν τις εκβιάζει. Είναι αυτός που τα συναισθάνεται και καταφέρνει να τους μεταδώσει τη χαρά για μάθηση. Επίσης να διακρίνεται για την υπομονή και την ευγένεια του.
- Πόσο σημαντική θεωρείς τη μουσική για την ανάπτυξη των παιδιών;
Την θεωρώ πολύ σημαντική για την ψυχική τους υγεία και την ανάπτυξη του συνόλου των δυνατοτήτων τους. Τους δίνει μια συγκρότηση σε ένα γενικότερο επίπεδο, νοητικό, κινητικό, συναισθηματικό.
Οξύνει τις αισθήσεις της ακοής, της όρασης και της αφής με ευχάριστο τρόπο, ως παιχνίδι. Επίσης αυξάνει την ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης.
Ενισχύει την οπτική ,την ακουστική και την κιναισθητική τους μνήμη και καλλιεργεί τη φαντασία τους.
Μουσική και σύνθεση-δημιουργία:
- Έχεις συνθέσει μουσική εμπνευσμένος από ποιητικά έργα. Πώς συνδέονται για σένα οι τέχνες μεταξύ τους;
Είναι τόσο συνδεδεμένες όσο και ανεξάρτητες. Δεν υπάρχει κάποιο κλισέ.
- Από που αντλείς την έμπνευσή σου;
Δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο. Είναι θέμα χρόνου και συναισθηματικής μου κατάστασης.
- Χρειάζεσαι ιδιαίτερες συνθήκες, για να συνθέσεις μουσική; Πόσο μπορεί να διαρκέσει το στάδιο της δημιουργίας;
Όχι δεν χρειάζονται κάποιες ιδιαίτερες συνθήκες. Όσον αφορά τον χρόνο ανάλογα, άλλες φορές γρήγορα και άλλες πιο αργά.
- Συνδέεις τη μουσική σου με εικόνες, έννοιες ή σκέψεις;
Η ζωή όλων των ανθρώπων είναι συνδεδεμένη με εικόνες , σκέψεις και συναισθήματα.
- Τι είδους στιγμές ή καταστάσεις θα ήθελες να συνοδεύσει η μουσική σου;
Αυτό εξαρτάται από αυτούς που την ακούν. Ο καθένας έχει τη δική του αντίληψη και μάλλον δεν ταυτίζεται με τη διάθεση του δημιουργού τις πιο πολλές φορές.
Μουσική και κόσμος:
- Πιστεύεις ότι η μουσική μπορεί να θεραπεύσει ανθρώπους και άλλα πλάσματα; Έχεις κάποια εμπειρία;
Δεν θεωρώ ότι η μουσική μπορεί να θεραπεύσει από μόνη της. Μπορεί όμως να συμβάλλει ως υποστηρικτικό μέσο στις κλινικές θεραπείες.
Αποτελεί μια μη φαρμακευτική αναλγητική μέθοδο. Η ακρόαση της μουσικής που μας ευχαριστεί, συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, στον έλεγχο των καρδιακών παλμών. Συμβάλλει επίσης στην παραγωγή ενδορφινών , που είναι ουσίες που βελτιώνουν τη διάθεση και μειώνουν τα υψηλά επίπεδα αδρεναλίνης που προκαλεί το στρες. Θεωρούνται τα φυσικά παυσίπονα του οργανισμού και ισχυροποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Επίσης, χρησιμοποιείται ως βοηθητικό μέσο στο πεδίο της ψυχοθεραπείας, ιδιαίτερα σε άτομα που αδυνατούν ή δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν λεκτικά όπως πολύ μικρά παιδιά, άτομα με αυτισμό , άνοια , για να αναφέρω μερικές.
- Υπήρξαν περιπτώσεις που η μουσική σε βοήθησε να επικοινωνήσεις χωρίς λόγια;
Μπορεί να υπάρξει επικοινωνία συναισθηματική. Για μένα όμως, εν αρχή είναι ο λόγος. Για αυτό και τα τραγούδια έχουν περισσότερη απήχηση στο ευρύ κοινό, γιατί ο στίχος έχει λόγο.
- Πώς μπορεί να μας βοηθήσει η μουσική σήμερα;
Μας βοηθά σε συναισθηματικό επίπεδο, να χαλαρώσουμε, να χαρούμε. Μπορεί να συνοδεύει τις σκέψεις μας, τις δραστηριότητες μας την αλληλεπίδραση μας με άλλα άτομα ή και ευρύτερες κοινωνικές ομάδες. Μπορεί να δώσει τον τόνο, τον ρυθμό στην καθημερινότητα μας.
Προσωπικά με ξεκουράζει και με βοηθάει να διατηρώ την αισιοδοξία μου σε έναν ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο. Είναι ένα σταθερό σημείο, ένα καταφύγιο.
- Πώς μπορεί σήμερα να ζήσει ένας μουσικός υπό τις παρούσες συνθήκες; Τι θα μπορούσε να βοηθήσει, κατά τη γνώμη σου, τους μουσικούς να επιβιώσουν;
Να ασχοληθούν και με άλλα πράγματα που μπορούν. Ο καθένας ανάλογα με την δική του δυνατότητα. Στις δύσκολες καταστάσεις, οι άνθρωποι βγαίνουν από τα όρια τους και αναγκάζονται να κάνουν διαφορετικά πράγματα για να ζήσουν.
Σε δύσκολες συγκυρίες ακόμα και μεγάλες μορφές της μουσικής έκαναν διαφορετικά πράγματα για να επιζήσουν.
- Υπάρχει η κουλτούρα της μουσικής κοινότητας στην Ελλάδα, κατά τη γνώμη σου; Πόσο σημαντικός θα ήταν ο ρόλος της, κατά τη γνώμη σου;
Υπάρχει και μάλιστα διαχρονικά, από τα χρόνια της αρχαιότητας, όπου όλες οι σημαντικές τελετές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής συνοδεύονταν από μουσική. Έτσι υπήρχαν και οι αντίστοιχες μουσικές κοινότητες και η εκπαίδευση των παιδιών στη μουσική άρχιζε από πολύ νωρίς. Επίσης διεξάγονταν μουσικοί αγώνες.
Στη νεότερη ιστορία μας αναπτύχθηκαν κοινότητες χορωδιών, φιλαρμονικών ορχηστρών, κοινότητες για την μάθηση και τη διάδοση της παραδοσιακής μας μουσικής και ανάμεσα σε άλλες. Χαρακτηριστικά αναφέρω την Κέρκυρα, όπου σήμερα υπάρχουν 17 Φιλαρμονικές Ορχήστρες που συσπειρώνουν γύρω τους περίπου 2000 μέλη.
Αν και η σύνθεση μουσικής, τις περισσότερες φορές, είναι ατομική, η ζωντανή της παρουσίαση προϋποθέτει τη σύμπραξη πολλών μουσικών. Είναι συλλογική τέχνη όταν ζωντανεύει πάνω στη σκηνή.
Μουσική και φιλοσοφία-ιστορία:
- Ήδη από την Προϊστορία γνωρίζουμε την ύπαρξη μουσικών οργάνων. Για παράδειγμα, έχουν βρεθεί οστέινοι αυλοί ήδη από την Παλαιολιθική εποχή. Θα μπορούσαν να υπάρχουν και μουσικά όργανα από υλικά που δεν διατηρήθηκαν. Ποιος πιστεύεις ότι θα ήταν ο ρόλος της μουσικής σε τόσο πρώιμες κοινωνίες; Μπορείς να φανταστείς;
Πιστεύω πως ο ρόλος της θα ήταν ο ίδιος, όπως και στη δική μας εποχή. Το συναισθηματικό κομμάτι των ανθρώπων παραμένει το ίδιο, οι συνθήκες αλλάζουν.
- Στα αρχαία χρόνια και σε πιο παραδοσιακές κοινωνίες η μουσική έχει έναν πολυδιάστατο ρόλο: ως κομμάτι τελετουργιών, ως θεραπευτικό μέσο (π.χ. τύμπανο του σαμάνου), επικοινωνία, ψυχαγωγία, χορός, αλλά και τρόπος απομνημόνευσης γνώσεων και πληροφοριών (π.χ. στους ραψωδούς). Σήμερα έχει τόσο σύνθετο και πολυδιάστατο ρόλο; Ποιος είναι ο ρόλος της μουσικής σήμερα;
Η μουσική καλύπτει τις ίδιες πάντα ανάγκες, ακόμα και σε διαφορετικές κοινωνίες και ιστορικές συνθήκες.
- Θα μπορούσαν οι μηχανές να συνθέσουν μουσική; Η μουσική που παράγει η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι σύνθεση; Τι σημαίνει σύνθεση;
Ναι, μπορούν να μας βοηθήσουν οι μηχανές και η τεχνολογία στην μουσική δημιουργία. Τις μηχανές ο άνθρωπος τις δημιουργεί, τις ελέγχει και καθορίζει τον τρόπο που λειτουργούν.
Παρακολουθώ με ενδιαφέρον τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στη μουσική και δεν διστάζω να χρησιμοποιήσω τις νέες δυνατότητες και ευκολίες που προσφέρουν, τόσο στη σύνθεση και στην παραγωγή, όσο και στη διδασκαλία της.
Σύνθεση στη μουσική είναι ο συνδυασμός ηχοχρωμάτων, πάνω σε μια προκαθορισμένη ή ελεύθερη από τον συνθέτη φόρμα. Μπορώ να το περιγράψω ως ένα ψηφιδωτό με πολλά μικρά κομμάτια συνδεδεμένα μεταξύ τους. Συχνά ξεκινά με ένα απλό μοτίβο, το οποίο εν συνεχεία αναπτύσσεται δημιουργώντας μεγαλύτερες μουσικές φράσεις.
Οι συνθέτες εκπαιδευόμαστε στο να ασκούμε συνειδητά τον έλεγχο στη γραφή μας, όμως υπάρχουν και οι εκπλήξεις στην πορεία, συνδυασμοί και επιλογές που γίνονται ασυνείδητα, από ένστικτο.
- Υπάρχουν παραδείγματα μουσικών όπως η Evelyn Glennie, η οποία, παρά την κώφωσή της από 12 ετών, έγινε διεθνούς φήμης μουσικός με συνεργασίες σε όλο τον κόσμο. Πώς μας βοηθάει τελικά η μουσική και η τέχνη γενικώς να ξεπεράσουμε τα όριά μας; Εσύ πώς το βιώνεις αυτό το ξεπέρασμα των ορίων;
Η μουσική ως μέσο έκφρασης καλύπτει όλες τις κατηγορίες των ανθρώπων και όχι μόνο των μουσικών.
Τα όρια τα ξεπερνάει κάθε άνθρωπος με μια ιδιαιτερότητα, από την ανάγκη του να την υπερβεί, ώστε να μη του είναι εμπόδιο στη ζωή.
Προσωπικά, η μουσική με βοηθάει να ανταπεξέλθω στις δυσκολίες της καθημερινότητας και στην πραγματοποίηση των στόχων μου. Είναι μέσο αυτοπραγμάτωσης.
- Σε ευχαριστώ Αναστασία για την ωραία συνομιλία και το ενδιαφέρον σου για τη δουλειά μου! Το εκτιμώ πολύ!