Στο Νιξ, που ο συγγραφέας του ολοκλήρωσε μετά από δέκα χρόνια, παρουσιάζεται μια άλλη πλευρά της Αμερικής, περνώντας όμως πρώτα μέσα από όλα τα στρεότυπα που έχουμε φτιάξει για αυτήν ή μας έχει φτιάξει η ίδια για να τη βλέπουμε.
Όμως, πρώτα από όλα συγκροτεί έναν κόσμο κατανόησης.
Είναι ένα βιβλίο λογοτεχνικής ανθρωπολογίας, αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι, επειδή μέσω της λογοτεχνίας δίνει φωνή σε όσους δεν ακούστηκαν από τους συγγραφείς της σύγχρονης αμερικάνικης ιστορίας ή η φωνή τους παραμορφώθηκε και παρερμηνεύτηκε. Κάνει μια τομή στην αληθινή ψυχή της Αμερικής, που στην βαθιά ύπαρξή της είχε πολλές πληγωμένες ιστορίες. Μέσα από τα μεγάλα γεγονότα συνθέτει τις αληθινές ιστορίες.
Το αστείο, εναλλασσόμενο με τη σοβαρότητα, την ειρωνεία και τη θλίψη είναι αληθινό διαμάντι μέσα στην αφήγηση. Η κριτική έρχεται χωρίς εύκολους χαρακτηρισμούς. Οι κακοί είναι ο καθρέφτης των καλών και το αντίστροφο. Από τη μια, ακολουθούμε την πορεία μιας νεαρής γυναίκας από μια επαρχία του Ιλινόις, που διασχίζει μετωπικά τη δεκαετία του ’60 από την εφηβεία της στην ενηλικίωση, από το συντηρητισμό της επαρχίας στην επαναστατικότητα των μεγάλων διαδηλώσεων του Σικάγο. Οι αποφάσεις της λαμβάνονται σαν της παίρνει κάποιος άλλος για αυτήν, σηματοδοτώντας μια πορεία που ξεκινάει από το μυστικό παρελθόν μέχρι το αποπροσανατολισμένο μέλλον. Από την άλλη, ξεδιπλώνεται η ιστορία του νορβηγού μετανάστη πατέρα της, ενώ συγχρόνως βλέπουμε τις περίπλοκες σχέσεις που βιώνει ο γιος της, καθώς προσπαθεί να ξαναβρεί τη μητέρα του.
Μέσα από τη ζωή των ηρώων, περνάνε όλες οι δεκαετίες της Αμερικής και καταλαβαίνουμ ή συνειδητοποιούμε με ποιον τρόπο μαθαίνουν τα παιδιά να λυπούνται και να χαίρονται, να αποφασίζουν και να δέχονται τις αποφάσεις των άλλων. Μέσα σε όλο αυτό το πλήθος το πέρασμα του Γκίνζμπερκ διατρέχει σα μια αύρα τα γεγονότα, τις επιθυμίες και τα όνειρα, τις προσδοκίες και γίνεται το σύμβολο του μέλλοντος που δεν ήρθε ποτέ.
Ο κεντρικός ήρωας Σάμιουελ Άντρεσεν-Άντερσον μέσα από τη δική του αφήγηση ανακαλύπτει τελικά τη συλλογική ταυτότητα μιας ολόκληρης γενιάς στην Αμερική, που είτε εξοντώθηκε σε επεκτατικούς πολέμους είτε σε διαδικτυακούς λαβύρινθους είτε σε προβληματικές σχέσεις και απουσίες. Τελικά, η Αμερική δεν είναι τόσο ξένη και εχθρική όσο νομίζουμε. Γελάει και κλαίει όπως εμείς. Το νορβηγικό αερικό Νιξ έρχεται και μαγεύει τον αναγνώστη, αιχμαλωτίζοντάς τον στην αφήγηση.
Αναστασία Καραβασιλείου