Τα καλά βιβλία είναι αυτά που σε γεμίζουν με τη χαρά της ανάγνωσης· αυτή η αίσθηση που είχες όταν ανακάλυπτες παιδί μια πραγματικά καλή αφήγηση, όλο και λιγότερο σε βρίσκει στην ενήλικη ζωή. Η τέχνη της αφήγησης πλέον επικεντρώνεται σε όλο και δυσκολότερα θέματα που φέρνουν τον κόσμο του εγκλήματος στην καθημερινότητά μας. Κι έτσι οι σκοτεινές ιστορίες δεν λείπουν.
Αυτή, όμως, δεν είναι μια σκοτεινή ιστορία με ένοχα μυστικά και λοιπές κοινοτυπίες, που περιγράφονται στη σύγχρονη μυθοπλασία. Αυτή η αφήγηση είναι γραμμένη με την καρδιά και απευθύνεται στην καρδιά· είναι η ιστορία μιας καινούριας φίλης.
Η αφηγήτρια, η μικρή Λοΐζε, είναι ένα κορίτσι που γνωρίζει τον κόσμο μέσα από τους ανθρώπους ενός μικρού γερμανικού χωριού. Εμείς ακολουθούμε τη δική μας ματιά για τον κόσμο και αναρωτιόμαστε πότε διευρύνονται οι ορίζοντες· όταν ταξιδεύεις μακριά, όταν μένεις στον μικρό τόπο σου, όταν κάνεις εσωτερικά ταξίδια ή όταν αφήνεσαι στη ζωή; Μεγαλώνουμε μαζί της και κατανοούμε ότι δεν υπάρχει μια απάντηση για αυτό. Ο καθένας δίνει τη δική του.
Η Ζέλμα είναι η καρδιά της αφήγησης, η ήρεμη δύναμη της κοινότητας κι αυτή που έχει στα σφαλιστά της μάτια την τύχη του χωριού: κάθε φορά που ονειρεύεται ένα οκάπι, το σπάνιο και ιδιαίτερο αυτό ζώο της Αφρικής, κάποιος από το χωριό θα πεθάνει.
Η αφήγηση ξεκινάει ακριβώς το πρωί μετά το όνειρο. Όλοι επανεκτιμούν τη ζωή τους, σκέφτονται το σήμερα κι όσα δεν έκαναν. Μέχρι να περάσει η επήρεια του ονείρου, όλοι γίνονται σοφότεροι και φέρονται αναλόγως.
Ο καλύτερός της φίλος ο Μάρτιν, με τον βίαιο πατέρα του και ο σκύλος της ο Αλάσκας είναι αχώριστοι και μαζί παρατηρούν τον κόσμο. Η μητέρα της Λοΐζε, μια ανθοπώλισσα, κι ο πατέρας της, ένας γιατρός, που ακολουθεί πιστά τις υποδείξεις του ψυχαναλυτή της, η Έλσμπετ, ο Οπτικός, η Μαρλίζ και μερικοί ακόμη είναι ο καθένας τους μια ψηφίδα από αυτή την ιστορία που σε κάνει να γελάς δυνατά σαν να λες αστεία με τους φίλους σου και να κλαις, σαν να έχασες κάποιον δικό σου· η να μην κλαις από το αρχικό σοκ.
Και καθώς η Λοΐζε μεγαλώνει, εμφανίζεται ο Γάλλος βουδιστής Φρέντερικ, για να της αλλάξει τη ζωή και να του την αλλάξει κι εκείνη.
Τα σφαλιστά μάτια, το απείκασμα, η ανάμνηση, το όνειρο κι ο ξύπνιος. Η στιγμή και ο ατέλειωτος χρόνος που δεν περνά σφραγίζουν το πέρασμά μας από τη ζωή.
Όσο το διάβαζα, δεν μπορούσα να το αφήσω. Όταν το τέλειωσα, μου έλειπε τρομερά· κι ακόμα μου λείπει. Είναι σίγουρα στην πρώτη τριάδα βιβλίων που έχω απολαύσει. Περιμένω με ανυπομονησία να διαβάσω το επόμενο της Leky που μόλις κυκλοφόρησε από εκδόσεις Gutenberg. Βρήκα, μόλις τέλειωσα το βιβλίο, ότι γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γερμανία και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και χάρηκα πολύ όπως θα χαιρόμουν για την επιτυχία μιας φίλης.
Μου έχει λείψει να πέφτω πάνω σε βιβλία που μπαίνουν κατευθείαν στην καρδιά της αφήγησης· που ξέρουν τι σημαίνει αφήγηση. Το αστείο προκύπτει από πολύ εύστοχες και λεπτές ειρωνικές και οξύμωρες παρατηρήσεις και ατάκες. Οι αντιφάσεις της ζωής συνθέτουν τον κόσμο, μας υπενθυμίζει η leky· και δεν παραμένουν πια αντιφάσεις· γίνονται τα υλικά μιας εύγευστης ζεστής σούπας στην καρδιά του χειμώνα. Αν κανείς έχει διάθεση να ακολουθήσει το έθιμο των Ισλανδών, το Jolabokaflod, όταν την παραμονή των Χριστουγέννων πολλοί ανταλλάσσουν δώρα βιβλία και κάθονται με ζεστή σοκολάτα και τα διαβάζουν ως αργά, αυτό θα ήταν η τέλεια παρέα.
Κείμενο: Αναστασία Καραβασιλείου